Antyoksydanty – czym są i dlaczego ich potrzebujemy?

Antyoksydanty bywają też nazywane przeciwutleniaczami. Są to związki, które w ludzkim organizmie neutralizują działanie wolnych rodników i są niezbędne do jego prawidłowego funkcjonowania. Wolne rodniki przyspieszają starzenie się komórek, a w efekcie mogą wywołać m.in. zaćmę, nowotwory, choroby serca, czy zapalenie stawów. 

Wolne rodniki dostają się do organizmu wraz z pożywieniem, pod wpływem niektórych używek np. papierosów, albo za sprawą promieniowania UV, zanieczyszczeń środowiska lub działania hormonów.

Antyoksydanty to bardzo cenne związki, które musimy dostarczać zewnętrznie w formie suplementów witaminy A, E, C, koenzymu Q10 lub wraz z żywnością.

Właściwości przeciwutleniaczy

Istnieje wiele rodzajów antyoksydantów (przeciwutleniaczy). Jednym z nich są polifenole zawarte w warzywach i owocach. Ich podstawowym zadaniem jest tropienie wolnych rodników, które odpowiadają za procesy starzenia się skóry. Polifenole wzmacniają naczynia krwionośne i syntezują kolagen. Prawdopodobnie mają też działanie antyseptyczne. Ogromnym potencjałem polifenoli jest to, że są w stanie zahamować pracę enzymów rakotwórczych.

Żywność bogata w antyoksydanty – dieta oksydacyjna

Przeciwutleniacze, które dostają się do układu pokarmowego wchodzą w reakcje z kwasem solnym i żółciowym oraz enzymami, solami żółciowymi, mikroflorą jelitową i jej metabolitami. Dochodzi wówczas do aktywacji cząstek przeciwutleniaczy i odpowiednich modyfikacji.

Owoce są naturalnym źródłem różnych substancji wykazujących działanie przeciwutleniające. Związki te pełnią bardzo ważną rolę w funkcjonowaniu organizmu człowieka, ponieważ wykazują działanie:

– blokujące wolne rodniki

– hamujące aktywność enzymów utleniających i wywoływanych przez pojedynczy aktywny atom tlenu

– redukujące

Co jeść, aby dostarczyć organizmowi przeciwutleniaczy?

– zielona herbata: zawiera flawonole, dzięki czemu jej działanie antyoksydacyjne jest 6 razy wyższe, niż herbaty czarnej

–oleje roślinne: są źródłem tokoferoli i fosfolipidów

–owoce są bogate w witaminę C, flawanoidy i karotenoidy; w antyoksydanty szczególnie obfitują:

• jagody goji
• aronia czarnojagodowa, która uznawana jest za najlepsze źródło polifenoli
• śliwki i winogrona czerwone mają zbliżoną ilość związków fenolowych w swym składzie
• czernice, które są niezwykle bogate w związki fenolowe
• granaty
• truskawki, jako bogate źródło witaminy C i fenolozwiązków
• pomarańcze
• owoce dzikiej róży, które w zestawieniu z innymi owocami są świetnym źródłem witaminy C, karotenoidów, witaminy E i flawonoli
• awokado
• żurawina, którą powinno się spożywać ze względu na imponującą ilość związków fenolowych

– warzywa mają sporą, ale nieco mniejszą zawartość przeciwutleniaczy, niż owoce; na szczególną uwagę zasługują:

• cebula
• czosnek
• jarmuż
• szpinak
• buraki
• brokuły
• kapusta
• dynia
• sałata
• marchewka