Rodzynki – właściwości, przeciwwskazania, kalorie i pyszne przepisy
Pamiętasz smak rodzynków, którymi zajadałeś/aś się w dzieciństwie? Babcie i mamy dodawały je do ciast i zdarzało się, że znikały z kuchennego blatu zanim tam trafiły. Jak się okazuje rodzynki nie tylko pysznie smakują, ale mają też wiele cennych właściwości. O nich oraz o kaloriach, przeciwwskazaniach i kilku pysznych przepisach z rodzynkami w roli głównej przeczytasz w tym tekście!
Spis treści:
Co to są rodzynki?
Z czego robi się rodzynki i jak powstają?
Odmiany rodzynek
Rodzynki – wartości odżywcze
Rodzynki – witaminy
Rodzynki – minerały
Rodzynki – kalorie
Rodzynki – indeks glikemiczny
Rodzynki – właściwości lecznicze
Rodzynki a cukrzyca
Rodzynki a odchudzanie
Rodzynki – przeciwwskazania
Rodzynki w ciąży
Rodzynki a karmienie piersią
Jak wykorzystać rodzynki w kuchni?
W czym namoczyć rodzynki?
Jakie rodzynki najzdrowsze?
Rodzynki – cena
4 sprawdzone przepisy z rodzynkami
Ciasteczka owsiane z rodzynkami
Sernik z rodzynkami
Wigilijny śledź z rodzynkami
Łazanki z makiem i rodzynkami
Z czego są rodzynki?
Rodzynki to suszone winogrona. W procesie przetwarzania odparowuje z nich woda, stąd niewielki rozmiar rodzynek i ich pomarszczona skórka, a także duża, skondensowana słodycz. Są używane głównie jako bakalie w wypiekach i deserach. W ostatnim czasie coraz częściej są też przekąską dla osób, które szukają zdrowszych zamienników słodyczy.Wpływ na smak tego przysmaku ma zarówno rodzaj winogron, z których go pozyskano, jak i sposób ich uprawy.
Rodzynki – jak powstają?
Bazą są bezpestkowe winogrona. Te układa się na dużych tacach z brązowego papieru i pozostawia do naturalnego wyschnięcia na słońcu, w trakcie zbiorów. Taki proces suszenia nie uwalnia cennych składników odżywczych, a zatrzymuje je w rodzynce. Odpowiada też za ich ładny, ciemny odcień.
Rodzynki – rodzaje
Za najpopularniejszą w Polsce odmianę tych bakalii uznaje się rodzynki sułtańskie, pochodzące z Turcji. Warto jednak wiedzieć, że występują także rodzynki koryntki, znane też jako rodzynki greckie – prawdopodobnie drugie w kolejności w grupie najbardziej znanych. To drobne, czarne rodzynki z bezpestkowych, czerwonych winogron, których nazwa nawiązuje do Koryntu – greckiego miasta portowego. Rodzynki smyrneńskie są znacznie większe i o złoto-brązowej barwie. To cała grupa rodzynek, w której mieszczą się wspomniane już rodzynki sułtańskie, a także perskie i damasceńskie. W sprzedaży dostępne są również rodzynki „jumbo” – bardzo duże, o żółtym kolorze, znacznie mniej słodkie od pozostałych, ale za to z soczystym, smacznym miąższem. Warto wspomnieć także o rodzynkach cybebach – charakterystycznie podłużnych i z drobnymi pestkami.
Rodzynki – wartości odżywcze
Rodzynki to prawdziwa skarbnica cennych witamin i minerałów. W 100 g produktu znajdzie między innymi3,07 g białka; zaledwie 0,46 g tłuszczu; blisko 79,18 g węglowodanów (w tym 59,19 g cukrów prostych) oraz 3,7 g błonnika.
Rodzynki – witaminy
- Witaminy z grupy B, w tym: tiaminę, ryboflawinę, niacynę, kwas foliowy oraz witaminę B6;
- Witamina C;
- Witamina E; oraz
- Witamina K.
Rodzynki – minerały
- Potas (blisko 749 mg na 100 g);
- Fosfor (blisko 101 mg na 100 g);
- Wapń (blisko 50 mg na 100 g);
- Magnez (blisko 32 mg na 100 g);
- Sód (blisko 11 mg na 100g);
- Żelazo (około 1,88 mg na 100g);
- Cynk (około 0,22 mg na 100g).
Rodzynki – kalorie
100 g rodzynek ma około 299 kalorii.
Rodzynki – indeks glikemiczny
Indeks glikemiczny suszonych rodzynek to 61.
Rodzynki – właściwości
Dzięki zawartości cennych witamin i składników mineralnychrodzynki wykazują zbawienny wpływ na funkcjonowanie organizmu człowieka. Spożywane w odpowiednich ilościach, za sprawą dużej dawki potasu, są w stanie obniżyć znacząco wartość ciśnienia krwi. Dzięki zawartości kwasu oleanolowego zwalczającego bakterie w jamie ustnejwspierają walkę z objawami próchnicy. Pozytywny wpływ na zęby wykazują również dzięki zawartości fosforu. Antybakteryjne właściwości rodzynek są cenne także w kontekście leczenia przeziębiania i innych infekcji.
Włączone do zrównoważonej diety pozwalają na utrzymanie sprawności układu nerwowego i układu kostnego, dzięki obecności manganu. Miedź ma niemałe znaczenie dla układu odporności, a duża zawartość błonnika pokarmowego sprzyja pracy jelit. Rodzynki na zaparcia? Owszem!Ponadto spora ilość przeciwutleniaczy (polifenoli) redukuje stany zapalne, obciążające organizm, a także poprawiają pracę mózgu, zapobiegając wystąpieniu chorób poznawczych, takich jak demencja. Duża dawka żelaza sprawia, że po rodzynki mogą sięgać osoby na diecie wegańskiej i wegetariańskiej oraz osoby predysponowane do wystąpienia anemii. Cenny aminokwas – arginina – obecny w rodzynkach zwiększa lipido. Wzmacniają także skórę od wewnątrz, przedłużając jej młodość. Z kolei żelazo w połączeniu z resweratrolem wpływa pozytywnie nakondycję włosów.
Rodzynki a cukrzyca
Mimo dość wysokiej zawartości węglowodanów suszone rodzynki spożywane w formie przekąski między posiłkami, w połączeniu ze zrównoważoną dietą oraz regularną aktywnością fizyczną, przyczyniają się do zmniejszenia ryzyka wystąpienia cukrzycy typu II w przyszłości.
Rodzynki a odchudzanie
Czy rodzynki tuczą? To prawda, że są stosunkowo wysokokaloryczną przekąską, niemniej jednak nie trzeba wykluczać ich z jadłospisu podczas stosowania diet redukcyjnych. W niewielkich ilościach można dodawać je do pełnej warzyw sałatki lub domowych ciasteczek owsianych.
Rodzynki – przeciwwskazania
Przed spożywaniem rodzynek powinny wzbraniać się osoby zmagające się z:
- zespołem jelita drażliwego (IBS),
- z wrzodami żołądka lub dwunastnicy.
- z migreną – rodzynki mogą nasilać jej objawy.
Rodzynki w ciąży
Bogate w błonnik, żelazo, mangan i wapń rodzynki w ciąży są świetnym źródłem potrzebnych wartości odżywczych. Ich regularne spożywanie może zapobiec zaparciom, znacząco obniżyć ryzyko anemii, a także wzmocnić naczynia krwionośne, zapobiegając żylakom.
Rodzynki a karmienie piersią
Dokładnie z tych samych powodów suszone rodzynki można zaliczyć do grupy super foods dla karmiących mam.
Jak wykorzystać rodzynki w kuchni?
Rodzynki możesz wykorzystać w kuchni na wiele różnych sposobów. To doskonały dodatek zarówno do słodkich ciast, jak i dań wytrawnych. Bez przeszkód możesz dodawać je do pełnych warzyw sałatek, śledzi oraz dań mięsnych. Dodają one potrawom delikatnej słodyczy i niepowtarzalnego aromatu. Rodzynki w połączeniu ze świeżym jabłkiem oraz płatkami owsianymi mogą również stanowić doskonałą formę śniadania, które zagwarantuje Ci energię na cały poranek.
W czym namoczyć rodzynki?
Jeśli zdarzyło się, że kupione przez Ciebie rodzynki są twarde i przesadnie wyschnięte, zanurz je w soku z cytryny. Planujesz wykorzystać bakalie w cieście? Namocz je w naparze z owocowej herbaty – to nada im ciekawy smak.
Jakie rodzynki najzdrowsze?
Najlepsze rodzynki to takie, które powstały w możliwie najbardziej naturalny sposób – bez ulepszaczy. Poznasz to po składnikach. Unikaj produktów z E220 na etykiecie. Są to siarczany – niezdrowe konserwanty. Zwróć uwagę na szczelność zamknięcia i sięgaj raczej po paczkowane rodzynki, nie sprzedawane luzem. Najzdrowsze są rodzynki bio i tzw. rodzynki niesiarkowane.
Rodzynki – cena
Cena rodzynek różni się w zależności od jakości produkty oraz gatunku bakalii. Standardowe rodzynki kupisz w cenie 11-14 zł za kilogram, a rodzynki bio – 21-24 zł za kilogram.
Przepisy z rodzynkami
Ciastka owsiane z rodzynkami
Składniki:
- 100 m masła (w temperaturze pokojowej)
- 100 g mąki pszennej
- 200 g płatków owsianych
- 90 g cukru
- 1 jajko
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia
- 4 łyżki rodzynek
- 1 łyżeczka cynamonu
Masło zmiksuj z cukrem na gładką masę. Dodaj jajko i miksuj ponownie aż do połączenia się składników.Mąkę przesiej z proszkiem do pieczenia i dodaj do masy maślanej.Płatki owsiane połącz z rodzynkami i cynamonem i dodaj do ciasta. Wymieszaj.Z ciasta uformuj kulki o wielkości śliwek. Ułóż na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia w dość dużej odległości od siebie. Ciasteczka lekko spłaszczłyżką i wstaw do piekarnikanagrzanego do 170°C na ok. 20-25 minut. Upieczone ostudź na kratce. Smacznego!
Sernik z rodzynkami
Składniki na ciasto:
- 3 szklanki mąki pszennej;
- kostka margaryny;
- 1 szklanka cukru;
- 1 jajko;
- 1 żółtko jaja;
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia;
- 2 łyżki śmietany 12%.
Składniki na ser:
- 1 kg gotowego sera twarogowego;
- 5 jajek;
- 1 szklanka cukru;
- 0,5 kostki margaryny;
- 1,5 opakowania budynku waniliowego;
- 1 opakowanie cukru wanilinowego;
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia;
- 2 garście rodzynek.
Wykonanie:
Wszystkie składniki na ciasto umieść w misce i zagnieć aż do uzyskania jednolitego, elastycznego i gładkiego ciasta. Przełóż je na blat lub deskę z odrobiną mąki i przez chwilę wyrabiaj ciasto dłońmi. Rozwałkuj je i cienko wyłóż dno blaszki wyłożonej wcześniej papierem do pieczenia. Białka ubij na sztywną pianę z pomocą miksera. Ser, żółtka jaj, cukier, budyń waniliowy i proszek do pieczenia włóż do miski. Margarynę rozpuść w małym garnku, nie doprowadzając do wrzenia ani przypalenia i pozostaw do ostygnięcia. Miksuj zawartość miski na delikatnych obrotach miksera, powoli i stopniowo dodając margarynę. Dorzuć rodzynki i wymieszaj powstałą masę łyżka. Dodaj ubite na sztywno białka i połącz. Tak powstałą masę wyłóż na ciasto w blaszce, wyrównaj i wstaw do piekarnika rozgrzanego do 180°C na około 45 minut.
Wigilijny śledź z rodzynkami
Składniki:
- Około 500 g filetów ze śledzia;
- 4 łyżek rodzynek;
- Około 100 ml białego wina (najlepiej wytrawnego);
- 2 szklanek octu winnego (lub malinowego);
- 2 łyżek gorczycy;
- ½ łyżeczki ziela angielskiego;
- 2 liści laurowych;
- Łyżki miodu;
- Szczypty pieprzu;
- 150 g pomidorów w puszcze (lub krojonych pomidorów bez skórki);
- 100 ml oleju rzepakowego;
- ½ drobno posiekanej papryki czerwonej;
- 2 łyżek świeżo posiekanej natki pietruszki.
Sposób przygotowania:
Krok I: Filety ze śledzi dokładnie opłucz w zimnej wodzie, a następnie osusz, pokrój w długie paski i zwiń w rulon;
Krok II: Przygotowane ruloniki ze śledzia ułóż ciasno w przygotowanym naczyniu;
Krok III: W dużym garnku zagotuj: 3 szklanki wody, ocet winny, gorczycę, ziele angielskie, miód, pieprz oraz liście laurowe. Kiedy mikstura się ugotuje pozostaw ją do ostygnięcia;
Krok IV: Ostudzoną marynatą zalej przygotowane wcześniej rulony śledziowe. Całość pozostaw w chłodnym miejscu na minimum 4 godziny (a najlepiej na całą noc);
Krok V: Posiekane rodzynki zalej wytrawnym winem i pozostaw na minimum 20 minut pod przykryciem;
Krok VI: Pomidory w puszce wymieszaj z: olejem, odsączonymi rodzynkami, posiekaną papryką oraz natką pietruszki;
Krok VII: Wyłóż śledzie z zalewy octowej i ułóż je na półmisku, a następnie zalej sosem pomidorowym;
Krok VIII: Gotowe śledzie odłóż do lodówki na minimum 2 godziny.
Nasza rada: podawaj śledzie w towarzystwie świeżej natki pietruszki oraz pieczywa pełnoziarnistego.
Świąteczne łazanki z makiem i rodzynkami
Składniki:
- 150 g łazanek orkiszowych (z pełnego ziarna);
- 1 łyżeczki mielonej wanilii;
- 100 g białego maku;
- 4 łyżek posiekanych migdałów (bez skórki);
- 4 łyżek posiekanych rodzynek;
- 3 łyżek miodu lub syropu daktylowego;
- ¼ suszonej skórki pomarańczy (drobno posiekanej).
Sposób przygotowania:
Krok I: Przełóż mak do garnka, zalej go szklanką wrzącej wody, a następnie gotuj przez około 30 minut. Po ugotowaniu odstaw mak do ostygnięcia;
Krok II: Odsącz mak z nadmiaru wody, a następnie zmiel go przy pomocy blendera;
Krok III: Przelej rodzynki wrzącą wodą, a następnie odsącz i wymieszaj z łyżką miodu;
Krok IV: Zmielony mak wymieszaj z: posiekanymi migdałami, skórką z pomarańczy oraz rodzynkami;
Krok V: Do masy makowej dodaj: zmieloną wanilię oraz resztę miodu, a następnie jeszcze raz wymieszaj dokładnie wszystkie składniki;
Krok VI: Zagotuj łazanki zgodnie z instrukcją umieszczoną na opakowaniu, a następnie wymieszaj je z przygotowaną wcześniej masą makową.
Podsumowanie
Rodzynki to nie tylko słodka przekąska, ale również doskonałe źródło cennych składników odżywczych. Dlatego warto dodać je do swojej codziennej diety i stosować częściej niż tylko w trakcie Bożego Narodzenia.