Diety niskowęglowodanowe – skuteczne czy niebezpieczne?

Zrównoważona, dostosowana do indywidualnych potrzeb organizmu dieta stanowi
podstawę naszego zdrowia oraz dobrego samopoczucia. W ostatnich latach słyszymy o tym
coraz częściej. Wszystko to ze względu na fakt, iż z roku na rok przybywa na świecie osób,
które zmagają się z otyłością oraz jej poważnymi konsekwencjami. Proces odchudzania
wymaga czasu, a przede wszystkim systematyczności i chęci do zmiany. Niestety nie
wszyscy mamy ochotę na całkowitą zmianę swojego stylu życia oraz nawyków
żywieniowych. Dlatego też, często poszukujemy sposobów nie tylko na efektywne, ale
również szybkie zgubienie zbędnych kilogramów. Diety niskowęglowodanowe w ciągu
kilku ostatnich lat zyskały ogromną popularność. Na czym one polegają? I czy ich
stosowanie jest bezpieczne dla naszego zdrowia? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w
dalszej części tekstu.

Z tego artykułu dowiesz się:

• Jakie są najważniejsze zasady zdrowego odżywiania;
• Dlaczego potrzebujemy węglowodanów;
• Na czym polega dieta Dukana;
• Czym jest dieta ketogeniczna;
• Co warto wiedzieć na temat diety OXY;
• Jakie korzyści i zagrożenia dla zdrowia wynikają ze stosowania diet niskowęglowodanowych.

[products_slider]

Jakie są najważniejsze zasady zdrowego odżywiania?

W Polsce przykłada się coraz większą uwagę do profilaktyki otyłości. Nie dzieje się to bez powodu, albowiem w polskim społeczeństwie każdego roku przybywa osób z nadmierną masą ciała, w tym również dzieci. Dlatego też, na szeroką skalę prowadzone są obecnie działania, które mają na celu uświadomienie obywatelom najważniejszych zasad zrównoważonego odżywiania oraz ich znaczenia dla naszego zdrowia, w tym profilaktyki licznych chorób o charakterze cywilizacyjnym (np. chorób układu krążenia oraz/lub chorób nowotworowych, ze szczególnym uwzględnieniem nowotworu jelita grubego). Wśród najważniejszych zaleceń ustalonych przez Polski Instytut Żywności i Żywienia znalazły się poniższe wskazówki. 

Po pierwsze, JEDZ WIĘCEJ:

• Pełnoziarnistych produktów zbożowych (np. płatków owsianych, pieczywa razowego, kasz gruboziarnistych); 
• Różnokolorowych warzyw i owoców z uwzględnieniem większej ilości warzyw; 
• Nasion roślin strączkowych, takich jak fasola, groszek, czy ciecierzyca;
• Ryb (zwłaszcza tych morskich, które stanowią doskonałe źródło kwasów tłuszczowych z grupy omega-3); 
• Produktów mlecznych niskotłuszczowych; 
• Orzechów, pestek i nasion. 

Po drugie, JEDZ MNIEJ:

• Soli;
• Czerwonego mięsa oraz przetworów mięsnych (np. wędlin oraz/lub kiełbas); 
• Cukru i słodzonych napojów; 
• Produktów wysokoprzetworzonych (np. gotowych słodyczy, słonych przekąsek, dań typu fast-food). 

Po trzecie: ZAMIENIAJ:

• Jasne pieczywo na pełnoziarniste; 
• Czerwone mięso na ryby oraz nasiona roślin strączkowych; 
• Słodzone napoje na wodę; 
• Tłuszcze pochodzenia zwierzęcego na tłuszcze roślinne (np. olej rzepakowy, olej lniany lub oliwę z oliwek); 
• Produkty o wysokiej zawartości tłuszczu na produkty odtłuszczone; 
• Produkty smażone na gotowane, pieczone lub duszone. 

Po czwarte: KAŻDEGO DNIA DBAJ O ZRÓWNOWAŻONĄ AKTYWNOŚĆ FIZYCZNĄ. 

Dlaczego potrzebujemy węglowodanów?

Zgodnie z zasadami zdrowego odżywiania, węglowodany złożone powinny stanowić podstawę naszej codziennej diety. Są one bowiem niezbędne dla utrzymania prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Jednym z najważniejszych węglowodanów, które powinniśmy dostarczać jest błonnik. Niniejszy składnik pokarmowy wpływa między innymi na prawidłową czynność jelit (zapewniając nam tym samym regularny rytm wypróżnień) oraz na usuwanie nadmiaru „złego” cholesterolu z naczyń krwionośnych (zmniejszając w ten sposób ryzyko rozwoju miażdżycy oraz innych chorób w obrębie układu krążenia). Ponadto, węglowodany są źródłem glukozy, która stanowi podstawowy pokarm dla naszego mózgu oraz czerwonych krwinek. W tym miejscu warto także wspomnieć, że produkty z pełnego ziarna są doskonałym źródłem witamin i minerałów, które oddziałują nie tylko na naszą sprawność intelektualną, ale także na piękny wygląd skóry, włosów i paznokci. 

Na czym polega dieta Dukana?

Jeszcze na początku XXI wieku ogromną popularnością cieszyła się dieta wysokobiałkowa, zaproponowana przez francuskiego lekarza Pierre’a Dukana. Opierała się ona przede wszystkim na istotnej redukcji węglowodanów i tłuszczów w codziennej diecie. Główne źródło pokarmowe miało bowiem stanowić białko, którego proces spalania wiąże się z większym wydatkiem energetycznym, co sprzyja efektywnemu odchudzaniu. Dieta Dukana cieszyła się także popularnością ze względu na fakt, iż nie wiązała się z restrykcjami kalorycznymi. Dieta wysokobiałkowa opracowana przez francuskiego lekarza składała się z czterech, następujących po sobie faz. Niemniej jednak, czas jej trwania wynosił od kilku miesięcy do nawet kilku lat. Tak długie ograniczenie węglowodanów, a zarazem wysokie spożycie białka zwierzęcego, wiązało się z szeregiem negatywnych konsekwencji dla zdrowia. Dlatego też, współcześnie dieta Dukana uznawana jest za jedną z najbardziej niebezpiecznych.

Czym jest dieta ketogeniczna?

Dieta ketogeniczna w ciągu ostatnich lat zyskała ogromną popularność. Wiele osób podejmuje się jej stosowania w celu zrzucenia nadmiaru zbędnych kilogramów. Warto jednak wiedzieć, że dieta ketogeniczna nie powstała po to, aby odchudzać, a po to, aby leczyć. Od wielu lat stanowi ona element terapii zaburzeń neurologicznych, ze szczególnym uwzględnieniem padaczki lekoopornej u dzieci. Dieta ketogeniczna polega na znaczącej redukcji węglowodanów. W jej przypadku, głównym źródłem energii stają się tłuszcze, doprowadzając w ten sposób do zwiększonej produkcji ciał ketonowych, które w specyficzny sposób oddziałują na układ nerwowy człowieka. Efekt odchudzający diety ketogenicznej polega na tym, że w sytuacji, w której ograniczamy ilość węglowodanów dostarczanych wraz z pożywieniem, nasz organizm zaczyna traktować tłuszcze jako główne źródło energii. W związku z tym, dochodzi do przyspieszonego procesu spalania tkanki tłuszczowej, a tym samym szybszej utraty zbędnych kilogramów. Głównym celem diety ketogenicznej jest wywołanie w ciele człowieka zjawiska ketozy. Dochodzi do niej wtedy, gdy:

• Tłuszcze stanowią od 60% do 90% naszej diety; 
• Białko stanowi od 15% do 20% naszej diety; 
• Węglowodany stanowią od 0% do 15% naszej diety.

[products_slider]

Co warto wiedzieć na temat diety OXY?

Dieta OXY powstała w odpowiedzi na popularność diety Dukana. Jest ona dietą wysokobiałkową, niemniej jednak, okres jej stosowania wynosi zaledwie 4 tygodnie. Co ciekawe, dieta OXY została stworzona przez polską dietetyczkę. Cieszy się ona rosnącą popularnością, zwłaszcza w grupie osób, które pragną pozbyć się nadmiaru zbędnych kilogramów w krótkim czasie. W diecie OXY występują 4 następujące po sobie etapy, z których każdy trwa 7 dni. Nie jest ona tak restrykcyjna względem redukcji węglowodanów, jak dieta Dukana, czy też dieta ketogeniczna. Podczas jej stosowania negatywne efekty diety wysokobiałkowej niwelowane są poprzez codzienne spożywanie specjalnego koktajlu OXY, który sporządzany jest na bazie owoców żurawiny. Skuteczność, ani zagrożenia płynące ze stosowania niniejszej diety nie zostały jeszcze potwierdzone w badaniach naukowych. Jest to dieta stosunkowo młoda, a o jej efektach możemy dowiedzieć się wyłącznie od tych osób, które ją stosowały. 

Jakie korzyści i zagrożenia dla zdrowia wynikają ze stosowania diet niskowęglowodanowych?

Wśród niewątpliwych korzyści, wynikających ze stosowania diet niskowęglowodanowych, wyróżnia się:

• Wysoką efektywność w zakresie utraty zbędnych kilogramów; 
• Brak istotnych redukcji kalorycznych (podczas stosowania diet niskowęglowodanowych rzadko odczuwa się uczucie głodu);
• Spożywanie wysokiej jakości produktów i wykluczenie z jadłospisu wszelkich słodkich przekąsek oraz dań typu fast-food; 
• Kształtowanie nawyków picia dużej ilości wody;
• Poprawę stanu uzębienia (wynikającą z wykluczenia z jadłospisu dużej ilości cukrów prostych). 

Wśród negatywnych skutków diet niskowęglowodanowych wyróżnia się:

• Brak kształtowania prozdrowotnych nawyków żywieniowych; 
• Wykluczenie z jadłospisu cennych źródeł błonnika pokarmowego, a tym samym występowanie częstych zaparć; 
• Obciążenie czynności nerek i wątroby; 
• Bóle głowy i ogólne osłabienie organizmu; 
• Osłabienie pamięci i koncentracji (glukoza jest głównym źródłem pokarmowym dla naszego mózgu);
• Wysokie ryzyko wystąpienia efektu jo-jo po zakończeniu stosowania diety niskowęglowodanowej. 

Diety niskowęglowodanowe przeznaczone są wyłącznie dla zdrowych osób. Przed przystąpieniem do ich stosowania, należy skonsultować się z lekarzem oraz doświadczonym dietetykiem. Niezbędne jest także wykonanie zestawu badań, które mają na celu ocenę czynności nerek i wątroby. 

Podsumowanie

Rosnący problem otyłości w naszym kraju sprawia, iż coraz częściej poszukujemy w internecie szybkich sposobów na utratę zbędnych kilogramów. Niestety, nie wszystkie z nich są bezpieczne dla naszego zdrowia. Dlatego też, jeśli zmagamy się z problemem nadmiernej masy ciała, w pierwszej kolejności udajmy się do gabinetu specjalisty. Doświadczony dietetyk jest w stanie pomóc nam w skomponowaniu efektywnej diety, która jest w stanie zaspokoić potrzeby naszego organizmu, a przede wszystkim wywrzeć pozytywny wpływ na nasze zdrowie oraz codzienne samopoczucie. 

Bibliografia: