Celiakia – przyczyny, objawy, leczenie

Jakie są najczęstsze objawy niniejszego zaburzenia? I jaką dietę należy stosować w celu polepszenia stanu naszego zdrowia? Odpowiedzi na te pytania oraz inne, cenne informacje na temat celiakii znajdziesz w dalszej części artykułu.

Celiakia, nazywana również chorobą trzewną lub nietolerancją glutenu, wywoływana jest najczęściej przez czynniki genetyczne. Liczne objawy związane z jej występowaniem wpływają nie tylko na odczuwanie uciążliwych dolegliwości ze strony układu pokarmowego, ale również w znacznym stopniu obniżają jakość życia jednostki. Dlatego też, tak ważne jest zapewnienie zarówno odpowiedniego leczenia dietetycznego, jak i wsparcia psychologicznego na każdym etapie trwania niniejszej choroby. Co jeszcze powinniśmy wiedzieć na temat celiakii.

Celiakia – charakterystyka i przyczyny występowania

Celiakia jest chorobą o charakterze ogólnoustrojowym, wywoływaną za pośrednictwem glutenu i związanych z nim prolamin u osób predysponowanych genetycznie. Mimo, iż niniejsza choroba może wywoływać szereg odmiennych objawów (nie tylko ze strony układu pokarmowego), cechuje ją występowanie w organizmie człowieka charakterystycznych przeciwciał halotypu DQ2 lub DQ8 oraz enteropatii. Zaburzenie to, mimo faktu, iż najczęściej pojawia się u osób predysponowanych genetycznie lub obciążonych innymi chorobami o charakterze autoimmunologicznym, może pojawić się w każdym wieku. Szacuje się, iż celiakia w obecnych czasach może dotykać nawet 1 na 160 osób.

Celiakia – najczęstsze objawy

Niniejsza choroba może zostać rozpoznana pod postacią klasyczną lub nieklasyczną. Niemniej jednak, wśród najczęściej występujących objawów możemy wyróżnić.

Objawy ze strony układu pokarmowego:

• Częste biegunki tłuszczowe;
• Wzdęcia brzucha;
• Bóle brzucha i nudności;
• Zaparcia.

Objawy w obrębie jamy ustnej:

• Nawracające i bolesne afty;
• Hipoplazję szkliwa;
• Próchnicę zębów (najczęściej u dzieci).

Objawy w obrębie skóry:

• Bladość skóry;
• Zasinienia pod oczami;
• Choroba Duchringa (opryszczkowe zapalenie skóry).

Objawy ze strony układu krwiotwórczego i krwionośnego:

• Niedokrwistość;
• Choroba Raynauda (napadowe skurcze tętnic w obrębie dłoni i stóp).

Objawy ze strony układu kostno-stawowego:

• Osłabienie siły mięśniowej;
• Stany zapalne w obrębie stawów.

Objawy ze strony układu metabolicznego:

• Niedobór witamin (zwłaszcza rozpuszczalnych w tłuszczach: A, D, E i K);
• Podwyższenie poziomu cholesterolu;
• Tężyczka (nadmierne skurcze mięśni).

Objawy ze strony układu nerwowego:

• Ataksja (niezborność ruchów);
• Częste migreny;
• Neuropatia obwodowa.

Ponadto, występowanie celiakii może charakteryzować się znacznym obniżeniem nastroju (a nawet depresją), przewlekłym zmęczeniem, zaburzeniami miesiączkowania oraz problemami z płodnością.

Celiakia – diagnoza

Podczas diagnostyki niniejszego zaburzenia wykorzystuje się zarówno badania serologiczne, jak i obrazowe. W pierwszej kolejności oznaczane powinny być przeciwciała przeciwko transglutaminazie tTG, przeciwciała przeciwendomyzjalne EmA oraz przeciwciała przeciwko deaminowanym peptydom gliadyny DGP. Ponadto, w diagnozie celiakii wykorzystuje się badania genetyczne mające na celu oznaczenie alleli HLA-DQ2 oraz DQ8. Niemniej jednak, podczas rozpoznawania zaburzenia niezbędne okazuje się również przeprowadzenie badania endoskopowego oraz badania histopatologicznego wycinka błony śluzowej jelita cienkiego.

Celiakia – postępowanie dietetyczne

Jedyną metodą leczenia niniejszego zaburzenia jest całkowite wykluczenie glutenu ze swojego codziennego jadłospisu. W celu skomponowania efektywnej i właściwie zbilansowanej diety, warto skorzystać z usług wykwalifikowanego dietetyka. Całkowity zakaz spożywania produktów zawierających nawet śladowe ilości glutenu obowiązuje pacjentów przez całe życie. Dzięki temu, będą oni w stanie pozbyć się wszelkich dolegliwości związanych z występowaniem niniejszego zaburzenia oraz znacząco podnieść jakość swojego życia. Należy również pamiętać, aby nie wycofywać ze swojej diety produktów zawierających gluten jeszcze przed zakończeniem procesu diagnostycznego.